Posts

ठंठंठ ठंठं ठठठं ठठं ठः।

  ठंठं ठ ठं ठं ठठठं   ठठं   ठः । राजा भोज आणि कालिदासामध्ये असलेले नितांत प्रेम भोजराजाच्या दरबारातल्या विद्वानांना अजिबात रुचत नसे. आम्ही एवढे श्रेष्ठ विद्वान असताना राजाने त्या कोण कुठल्या कालीदासावर जीव ओवाळून टाकावा; आम्ही श्लोक रचले तरी कालिदासाच्याच श्लोकांची स्तुती करावी हे त्यांना अजिबात मान्य नसे. बरे तो कधी दरबारात वेळवरही येत नसे. बर्‍याच वेळला हमखास उशीरा तर, कधी येतही नसे. हा कोण कुठला? त्याच्या ना नावाचा पत्ता, ना गावाचा, ना कुळाचा, ना त्याच्या आचार्यांचा! कालिदास दिसायला अत्यंत देखणा होता. त्याच्या रूपावर अनेक स्त्रिया भाळत. एकेकाळी अत्यंत देखण्या पण अज्ञानी कालिदासाचं लग्न एका हुशार, संस्कृत पंडित राजकुमारीशी झालं होतं. पण लग्नाच्या पहिल्याच रात्री तिला आपला पति अत्यंत मूढ आहे हे लक्षात येताच तिने त्याला राज्याबाहेर घालवून दिलं होतं. अशा काही चुटपुट गोष्टी सर्वांच्याच कानावर होत्या.   कालिदास परत कधी आपल्या राजकुमारी पत्नीकडे न जाता गणिकांकडे जात असे हे सर्वच दरबारी लोकांना खटकणारे होते. त्यावेळी अशा गृहस्थाला समाजात मानाचे स्थान नसे. लोक क...

भोजराजाची अंतिम इच्छा आणि कालीदास

  भोजराजा ची अंतिम इच्छा आणि कालीदास भोजराजाला कवि कालिदास अत्यंत प्रिय होता . तो जे जे काय लिहीत असे ते ते भोजराजा   लगेचच वाचत असे . एकदा   भोजराजाच्या मनात आलं , मी मरण पावलो तर कालिदास माझ्यावर जे काव्य करेल ; ते मला कसं वाचता येईल ? त्यामुळे त्याने कालिदासाला सांगितलं , `` कालिदा सा, माझी एक शेवटची इच्छा तू पुरव . तू माझ्यावर सुरेखसा मृत्युलेख लिही .   मी मरण पावल्यावर माझ्यावर लिहीलेला जो मृत्युलेख मला वाचता येणार नाही . तो मला आत्ता वाचायला मिळून मी प्रसन्न होईन .’’   भोजराजावर कालिदासाचं अत्यंत निरालस प्रेम होतं . त्यामुळेच राजाचे बोलणे कालिदासाला पटले तर नाहीच पण अतिशय जिह्वारी लागले . हा कसला भलता हट्ट !   कालिदास काहीतरी करून टाळाटाळ करत राहिला ; पण राजाच्या डोक्यातील ते वेड काही केल्या उतरेना . शेवटी कालिदास भोजराजाला सोडून   धारा नगरीचा त्याग करून दूर दूर निघून गेला . आता मात्र कालिदासाविना भोजाला पळभर सुद्धा चैन पडेना . भोजाच्या गुप्तहेरांनी कालिदासाचा ठावठिकाणा शोधून काढला होता . भोजराजा आपली राजवस्त्र उतरवून   बैराग्यासारखी ...

बाणासिंग

बाणासिंग ज्याच्या पराक्रमाची गाथा ऐकून भल्या भल्या वीरांनीही आश्चर्यांनी तोंडात बोटं घालावीत,ज्याची क्षात्रवृत्ती पाहून विजयश्रीनेही वरमाला घेऊन अधीरतेनी ऊभं रहावं, पराक्रमाच्या शोधात फिरणा र्‍ या शाहीरांच्या उदास झालेल्या लेखण्यांनाही ज्याच्या पराक्रमामुळे नवसंजीवनी मिळावी, ज्या कालभैरवाच्या शौर्यापुढे मरणानीही ओशाळं व्हाव, ज्याची कीर्ति-गाथा ऐकून सामान्यांच्या धमन्यांमधून ही रक्त सळसळायला लागावं, भारताला लाभलेल्या ज्या अमोघ ‘बाणा’पुढे सर्वशस्त्रांस्त्रांची तोंड लाजेनी काळवंडुन जावीत, ज्या झंजावाती तुफानापुढे हिमवादळांनीही मान तुकवावी, आणि ज्या निश्चयाच्या महामेरूसमोर सर्वांनी नतमस्तक व्हावं, अशा या बाणासिंगची कहाणीही तितकीच अद्भुत आणि रोमहर्षक आहे. जगातील सर्वात ऊंच युद्धभूमी - -सियाचन ग्लेशिअरशी बाणासिंगचं नाव कायमचं जोडलं गेलं आहे. सियाचनची कहाणी बाणाशिवाय अपूर्णच राहून जाते. आहे तरी कोण हा बाणासिंग? 26 जानेवारीला दरवर्षी दिल्लीला होणाऱया प्रजासत्ताक दिनाच्या संचलनामधे, युद्धामधे गाजविलेल्या अतुलनीय पराक्रमासाठी मिळणारा परमोच्च पुरस्कार- -‘परमवीरचक्र’ छातीवर मिरवीत सैन्याच्...

लॅमडॉन -

  लॅमडॉन - आज ‘ले ’ च्या ‘लॅमडॉन’ शाळेत सायन्स टिचर म्हणून शिकवायचा माझा शेवटचा दिवस !‘ह्यांची’ बदली झाली आणि मलाही शाळा सोडून परत जाणं भाग होतं. मुलांच्या आठवणींनी भरलेला दोन वर्षांचा काळं मी मनाच्या पुस्तकात मोरपिसासारखा कायमचा जपून ठेवणार होते. परत निवांत वेळी, एकांतात, गतकाळाच्या ह्या सुंदर पिसाचा आठवणींचा देठ धरून मी पुन्हा पुन्हा माझ्या मनाच्या पानांमधून ओढत हे गतकाळाचं पिस फुलवणार होते. माझ्या मनात परत ते जिवंत करणार होते. आठवणींच्या मोरपिसाचे प्रत्येक धागे वेगवेगळे होऊन फुलून येणार होते. लहानपणी आम्ही म्हणायचो पिस जिवंत झालं! तसे सगळे अनुभव जिवंत होणार होते. मोरपिसाला असलेल्या डोळ्यामधून मी इतरांना न दिसणारा‘ले’चा भूतकाळ बघणार होते. कृष्णानी मुकुटात जपलेलं मोरपिस, गोकुळाच्या अशाच रंगीत मखमली आठवणी त्याला सतत सोबत करत असतील का? घरापासून शाळा एक दिड किलोमिटर तरी दूर होती. खर्दुंगलाच्या पायथ्याशी. खर्दुंगला ही भारतातील सर्वात ऊंच,भारदस्त खिंड! जगातल्या सर्वात ऊंच खिंडांपैकी एक. रोज मागेपुढे लाल गुलाबी गालांच्या ताटव्यातून चालत शाळेपर्यंतचा चढ कसा संपून जायचा ते कळायचच नाही...